Translation glossary: NL-NL (Flemish to Dutch)

Het woord ‘uitdovingsbeleid’ staat niet in Van Dale online 2015. DEF.: "een beleid dat erop gericht is een bepaalde activiteit of een bepaalde inrichting van de ruimte op lange termijn te doen ophouden, zonder deze activiteit actief op te heffen of de inrichting meteen te wijzigen. Uitdoving kan door beperkingen op te leggen inzake huidig of nieuw gebruik, door geen nieuwe (milieu-, stedenbouwkundige, of economische) vergunningen af te leveren, door verkoop te verhinderen… "http://www.encyclo.nl/lokaal/10654 EX.: “De bedoeling van dit verbod was deze zogeheten 'zonevreemde' woningen door een soort uitdovingsbeleid langzaam maar zeker te laten verdwijnen uit landbouw- en natuurgebieden.” http://www.cobouw.nl/artikel/319001-zonevreemde-huizen-toch-gemoderniseerd  EX.: "Een groot deel van de landlopers is uiteindelijk na het van kracht worden van de nieuwe wet overgeplaatst naar onthaaltehuizen, landbouwbedrijven en rusthuizen en een andere groep koos voor de vrijheid. Een klein deel weigerde te vertrekken en heeft er voor gekozen om onder de bescherming van een uitdovingsbeleid in de kolonie van Wortel te blijven (Marijnissen, 1994; Van Beurden, 2007)." http://gpm.ruhosting.nl/mt/2010MASG38SchouwenaarsDouwe.pdf

uitdovingsclausule (BE & EU)

sunset-clausule, sunset-bepaling

Flemish to Dutch

uitgaan

stappen

Flemish to Dutch

uithangen

ophangen (van affiches, bekendmakingen, e.d.)

English to Dutch

uitklaren (BE & EU) (overg.)

ophelderen, oplossen, verhelderen, uitzoeken, verklaren, duidelijk(er) maken, transparant(er) maken, duidelijk(er) worden, transparant(er) worden

Flemish to Dutch

uitklaren (weer)

opklaren

Flemish to Dutch

uitmuntendheidscentrum

excellentiecentrum; centre of excellence; kenniscentrum

Flemish to Dutch

uitpitsen

uitknijpen

Flemish to Dutch

uitrollen

toepassen, uitvoeren, ten uitvoer leggen, verwezenlijken

Flemish to Dutch

uitstalraam

etalage

Flemish to Dutch

uitsteken

doen, uithalen, uitvoeren

Flemish to Dutch

uitvoerder, uitvoerster

exporteur

Flemish to Dutch

uitwijkeling, uitwijkelinge

emigrant, emigrante, iemand. die naar een andere plaats of streek is verhuisd

Flemish to Dutch

uitwijken

emigreren, verhuizen

Flemish to Dutch

In Van Dale online 2015 wordt het werkwoord 'uitwijken' in  twee betekenissen aangemerkt als Belgisch-Nederlands, niet algemeen: 'emigreren zonder de bedoeling zich permanent elders te vestigen' en 'naar een andere plaats of streek (niet noodzakelijk in een ander land) verhuizen'. Dat is vreemd want 'uitwijken' kan in het Belgisch ook betekenen emigreren met de bedoeling  zich definitief elders te vestigen. Zie ook http://www.vrt.be/taal/uitwijken-uitwijkeling In “Verschillen tussen het Nederlandse en het Belgische Nederlands” worden ‘uitwijking’, ‘uitwijkeling’, ‘uitwijken’ en ‘inwijking’, ‘inwijkeling’, ‘inwijken’ door Peter Debrabandere aangemerkt als Belgische purismen voor aan het Frans ontleende termen. https://itidn.files.wordpress.com/2010/07/lezing-antwerpen-lessius-12-06-2005.pdf
EX.: "Bovendien bestaat er geen ontradingsmechanisme dat potentiële asielzoekers doet nadenken vooraleer ze naar België uitwijken." http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2010/12/01/daklozen-en-asielzoekers-zijn-g-n-zwartepieten
EX.: “De Morgen vindt het Nederlandse drugbeleid dubbelzinnig, omdat verkopen van drugs wel mag, maar planten niet, maar vergeet er wel bij te vermelden dat het Belgische lakse drugbeleid er de oorzaak van is dat de Nederlandse drugboeren naar België uitwijken. Want de Nederlandse politie maakte van het opsporen van plantages een prioriteit. Waarom die benden dan naar België uitwijken en niet naar Denemarken of naar Duitsland bijvoorbeeld, komen we niet te weten.” http://www.vlaamsbelang.org/nieuws/3098 In de betekenis ‘uit een land wijken, zich in vrijwillige ballingschap begeven’ behoort ‘uitwijken’ wel tot de standaardtaal. Er zijn in ieder geval veel Nederlandse voorbeelden te vinden van het uitwijken om te ontsnappen aan regelgeving. EX.: “LVO Maastricht en de scholen onderschrijven het alcoholbeleid van de Nederlandse overheid (NIX onder de 18) en vinden het geen goede zaak dat leerlingen voor dit feest naar België uitwijken om zo de Nederlandse regels op dit gebied te ontwijken.” file:///C:/Users/eric/Downloads/Nieuwsbrief%20SMC%2012%20oktober%202015%20(2).pdf EX.: “ Diederik Ebbinge wil voor zijn volgende film niet weer naar België uitwijken. "Het is doodzonde dat ik hier in Nederland geld ophaal en dat in België uitgeef." http://radio.nl/774498/maker-matterhorn-wil-weer-filmen-in-nederland EX.: “Mijn laatste kans was eiceldonatie. Dan kon ik in elk geval nog de vrucht in mijn eigen buik laten groeien. Maar hiervoor moest ik wel naar België uitwijken.’ In Nederland is eiceldonatie minder gangbaar dan in de landen om ons heen.” http://www.judylandman.nl/userfiles/File/artikelen/Jonge%20Gezinnen-voorpublicatie%20boek.pdf “Van onze verslaggever Harko van den Hende AMSTERDAM Staatssecretaris Vermeend van Financiën heeft het plan opgevat om belastingvluchtelingen die naar België uitwijken nog een laatste keer langs het loket van de belastingdienst te laten komen.” http://www.volkskrant.nl/archief/-de-kleine-man-met-een-paar-ton-wordt-gepakt~a436730/ EX.: “Zo is het volgens Verdonk belangrijk informatie uit te wisselen over Nederlanders die naar België uitwijken voor gezinsmigratie.” http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/2396325/2005/12/20/Verdonk-kan-importbruid-via-Belgie-amper-aanpakken.dhtml

uitwijking

emigratie

Flemish to Dutch

uitzonderlijk (bijwoord)

bij wijze van uitzondering, bij uitzondering, incidenteel

Flemish to Dutch

Flemish to Dutch

Flemish to Dutch

Flemish to Dutch

dienstregeling, lesrooster, dienstrooster

Flemish to Dutch

uurwerk

polshorloge, armbandfhorloge, horloge

Flemish to Dutch

vaak

behoefte aan slaap, neiging tot slapen

Flemish to Dutch

vaderkensdag, vadertjesdag

vaderdag

Flemish to Dutch

vak

rijstrook

Flemish to Dutch

vakantiejob (BE & EU)

vakantiebaan

Flemish to Dutch

vakantieverhuring

verhuur als vakantiewoning, verhuur van vakantiewoningen

Flemish to Dutch

valavond

avondschemering, vooravond, zonsondergang, vallen van de avond

Flemish to Dutch

Flemish to Dutch

Flemish to Dutch

Flemish to Dutch

ten nutte maken, uitbuiten

Flemish to Dutch

van 't straat raken, van 't straat geraken

aan de man geraken, aan de vrouw geraken

Flemish to Dutch

van antenne halen

niet (langer) uitzenden

Flemish to Dutch

van de camion gevallen zijn

van de vrachtwagen/wagen gevallen zijn

Flemish to Dutch

van dienst

dienstdoende

Flemish to Dutch

van doen zijn, vandoen zijn

nodig zijn

Flemish to Dutch

van een kale reis terugkomen

van een kale kermis thuiskomen

Flemish to Dutch

van een kale reis terugkomen/ thuiskomen, van een koude kermis thuiskomen

van een kale kermis thuiskomen

Flemish to Dutch

De uitdrukking "van een kale reis thuiskomen" wordt in Van Dale online 2014 aangemerkt als Belgisch-Nederlands: "van een ergens slecht afkomen". De uitdrukking "van een koude kermis thuiskomen, staat niet in Van Dale.  EX.: “Wie dit jaar speculeert op een lastminuteboeking zou weleens van een kale reis kunnen terugkomen” zegt Jetair woordvoerder Hans Vanhaelemeersch tegen Het Laatste Nieuws.” Een Nederlandse commentator maakte zich vrolijk over het taalgebruik van de “uit een Belgisch krantje” overgenomen reclame voor Jetair en Thomas Cook in de Telegraaf: “(…) in het Belgisch kent men kennelijk de uitdrukking ‘van een kale reis terugkomen’. We nemen aan dat die in het Nederlands vertaald kan worden met ‘van een kale kermis thuiskomen’, dus wij gaan gauw kijken waarom die Belg dat zegt. http://www.opinieleiders.nl/wordpress/?p=14276

"Met name bij juridische procedures komen veel ondernemers hierdoor van een ‘kale kermis’ (= ‘koude kermis’ in het Vlaams!) thuis." http://www.avadvocatuur.com/hoezo-kleine-lettertjes-in-de-algemene-voorwaarden/

van gedacht veranderen

van gedachte veranderen, van gedachten veranderen, van mening veranderen

Flemish to Dutch

van geen tel zijn

onbelangrijk zijn, niet meetellen

Flemish to English

van haar noch pluim kennen, van haar noch pluimen kennen

in het geheel niet kennen, helemaal niet kennen

Flemish to Dutch

van het bovenste knoopsgat, van het eerste knoopsgat

van de bovenste plank

Flemish to Dutch

De uitdrukking “van het bovenste knoopsgat “ wordt, zoals “van de bovenste plank” zowel in positieve als in negatieve zin gebruikt. EX.: “… alles werd door Peter eigenhandig gebouwd. Een top doe het zelver van het bovenste knoopsgat. Hier doe ik mijne hoed voor af.” http://www.koivrienden.com/phpBB/viewtopic.php?p=81880
EX.: “Coucou (een paard) was een krapuul van het bovenste knoopsgat en viel iedereen lastig: zijn moeder en zijn twee "tantes".” http://www.bokt.be/smf/index.php?topic=22044.20;wap2
EX.: “Toch zijn het dan weer vooral vrouwen die langs een achterdeurtje supermacho’s van het bovenste knoopsgat uitnodigen.” http://visionairbelgie.wordpress.com/2012/04/26/over-instincten-losse-handjes-slechte-smaak-en-het-einde-van-de-wereld/ 
“Als gezegd wordt dat iets van de bovenste plank is, is het zeer goed, het beste in zijn soort. En als van iemand wordt gezegd dat hij van de bovenste plank is, wil dat zeggen dat het een prima persoon is. Het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) vermeldt dat van de bovenste plank ook weleens ironisch wordt gebruikt, zoals in 'Dat plastic speelgoed dat haast niets kost, is echt rotzooi van de bovenste plank' ('heel erge rotzooi').” https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/van-de-bovenste-plank

Zie tevens: http://luciennes.blogspot.be/2010/06/familie-van-het-zevende-knoopsgat.html

van jetje geven

van bil gaan

Flemish to Dutch