İkinci tekil/çoğul şahıs kullanımı/çevirisi Thread poster: Baran Keki
|
|---|
Baran Keki 
Türkiye
Local time: 15:03
Member
English to Turkish
Bu konu burada daha evvelden tartışıldımı bilmiyorum, açıkçası bu konuda etraflı bir Google araştırması da yapmış değilim. Fakat merak ediyorum. Bilindiği gibi Türkçede ikinci şahsa (You) Fransızca dilinde olduğu gibi tekil/çoğul olarak hitap ediliyor. Örnek olarak İngilizce dilinde yazılmış bir ilaç prospektüsünde
"Take your medication after meals" cümlesi 2 şekilde çevirilebiliyor:
a-İlacınızı yemeklerden sonra alınız.
b- İlacınız... See more Bu konu burada daha evvelden tartışıldımı bilmiyorum, açıkçası bu konuda etraflı bir Google araştırması da yapmış değilim. Fakat merak ediyorum. Bilindiği gibi Türkçede ikinci şahsa (You) Fransızca dilinde olduğu gibi tekil/çoğul olarak hitap ediliyor. Örnek olarak İngilizce dilinde yazılmış bir ilaç prospektüsünde
"Take your medication after meals" cümlesi 2 şekilde çevirilebiliyor:
a-İlacınızı yemeklerden sonra alınız.
b- İlacınızı yemeklerden sonra alın.
Benzer şekilde bir kullanma kılavuzunda "Open the box and remove ..." gibisinden bir cümle de aynı şekilde çevrilebiliyor.
Tahmin ediyorum bu konuda yazılı bir kanun yok ve bu tamamen tercümanın "tarzıyla" alakalı bir şey. Fakat benim tahminim bazı kontekstler de bu kullanım/çeviri konusunda "yazılı olmayan bir doğru/yanlışın" olduğu. Örneğin ilaç prospektüsü, kullanım kılavuzu vs. gibi (buyurucu olmayan) bir dizi komut içeren bir metnin ikinci çoğul şahısta çevrilmesi bana abes (ve hatta yanlış) geliyor. Ben şahsen şu ana kadar hukuki/özel yazışma gibi metinler haricinde "do this, do that" tarzı cümleleri ikinci çoğul şahıs kullanarak çevirmekten hep imtina ettim.
Bu konuda sizlerin fikrini merak ediyorum. Bu tamamen tarzla alakalı bir konumudur yoksa belli metinler/kontekstler zaruri olarak ikinci çoğul şahıs kullanmayı mı gerektirir ve eğer gerektirirse bu tür metinlere örnek olarak neler verebilirsiniz? İlaç kullanım talimatları, montaj talimatları vs gibi "a set of instructions" içeren belgeleri sizce hangi şahıs türünü kullanarak çevirmek daha doğru olur.
Teşekkürler ▲ Collapse
| | | | | alın, atın, işaretleyin | Apr 4, 2018 |
Ben hep "imzanızı atın", "kutuyu açın" gibi çeviriyorum.
Zira günlük hayatımızda biz hep, sıraya geçin, doğru cevabı işaretleyin, farklı olanı bulun, lütfen beni iyi dinleyin, gibi kullanıyoruz.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde E. İhsanoğlu'nun bir seçim konuşması vardı, kendisi "Lütfen bana oy veriniz" diyordu...Hep o gelir aklıma. Tamam çok kibar, çok centilmen de memlekette öyle bir konuşma yok ki.
Metin gereği hakikaten yeri ... See more Ben hep "imzanızı atın", "kutuyu açın" gibi çeviriyorum.
Zira günlük hayatımızda biz hep, sıraya geçin, doğru cevabı işaretleyin, farklı olanı bulun, lütfen beni iyi dinleyin, gibi kullanıyoruz.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde E. İhsanoğlu'nun bir seçim konuşması vardı, kendisi "Lütfen bana oy veriniz" diyordu...Hep o gelir aklıma. Tamam çok kibar, çok centilmen de memlekette öyle bir konuşma yok ki.
Metin gereği hakikaten yeri gelir, gerekirse siz'li kullanırım. Normal talimatlarda hep; alın, atın, işaretleyin. ▲ Collapse
| | | | ATIL KAYHAN
Türkiye
Local time: 15:03
Member (2007)
Turkish to English
+ ...
| I agree with BAK. | Apr 5, 2018 |
Ben de bir önceki BAK yorumuna katiliyorum. Aslina bakarsaniz, "Take your medication after meals" bir emir olarak da kullanilabilir. Tabii burada emir çok sert olur ama "Ilacinizi yemeklerden sonra alin" en uygun ifadedir. Hatta basinda "Please" bile olsa yine ayni ifade "Lütfen ilacinizi yemeklerden sonra alin" kullanilabilir.
| | | | Baran Keki
Türkiye
Local time: 15:03
Member
English to Turkish
TOPIC STARTER
Yorumunuz için teşekkürler Atıl bey, fakat benim niyetim emir cümlelerinin çevirisiyle ilgili bir tercüme sorusu sormaktan ziyade çeviri tarzına ve ikinci tekil/çoğul şahıs kullanımının yaygın kabul gördüğü alanlara ilişkin yorumlarınızı almaktı...
Bu konuyu açmamın sebebi yakın zamanda bir tercüme bürosuna yapmış olduğum çeviriye proofreader bir meslektaşımızca yapılan ve bana enterasan gelen 'düzeltmelerdir'.
Çeviri bir ilaç kullanımıyl... See more Yorumunuz için teşekkürler Atıl bey, fakat benim niyetim emir cümlelerinin çevirisiyle ilgili bir tercüme sorusu sormaktan ziyade çeviri tarzına ve ikinci tekil/çoğul şahıs kullanımının yaygın kabul gördüğü alanlara ilişkin yorumlarınızı almaktı...
Bu konuyu açmamın sebebi yakın zamanda bir tercüme bürosuna yapmış olduğum çeviriye proofreader bir meslektaşımızca yapılan ve bana enterasan gelen 'düzeltmelerdir'.
Çeviri bir ilaç kullanımıyla ilgili kısa bir videonun transkriptiydi ve proofreader arkadaşımız benim tüm "yapın", "edin" vesaireyle biten cümlelerimi "yapınız", "ediniz" şeklinde düzeltmiş, bazı kelimeleri kendi tercih ettiği eş anlamlılarıyla değiştirmiş (örn. "dikkate alın" ı "göz önünde bulundurunuz", "tatbik edin" i "uygulayınız" şeklinde 'düzeltmiş'), fiil cümlelerini (örn. "Get Ready", "Prepare the Patient" gibi) isim cümleleriyle değiştirmiş. Netice itibariyle ne gramerle ne de noktalamayla ilgili bir değişiklik/düzeltme yapmış. Yaptığı tek şey kendi tarzını 'empoze etmek' olmuş. Allahtan tercüme bürosu "proofreaderin düzeltmeleri kabul edin veya reddedin" şeklinde bir opsiyon sunuyor, ben de haliyle tüm yaptığı düzeltmeleri reddettim.
Bir metni 5 farklı tercümana verdiğinizde 5 farklı bitmiş ürün alırsınız. Her tercümanın tarzı/üslubu, tercih ettiği terminoloji, yorumlaması/yerelleştirmesi farklıdır. İşi önce tercümana çevirttirip sonrasında proofreadera düzeltme yöntemi güzel bir yöntem, ama metin içerisinde anlama etki eden ciddi bir hatayı, gramer/noktalama yanlışlığını düzeltmeyip sırf tarzla ilgili değişiklik yapmak bana saçma geliyor. Neticede işi en başta yapan ve emeği harcayan benim, müsaade ette benim 'tarzım' geçerli olsun.
Eminim proofreader meslektaşımızın kötü bir niyeti yoktu, ama kötü niyetlilerini de çok gördük maalesef bazı firmaların deneme çevirilerinin değerlendirilmesinde... ▲ Collapse
| | |
|
|
|
Güzide Arslaner
Türkiye
Local time: 15:03
Member (2010)
English to Turkish
+ ...
| Tekillik söz konusu değil. | Apr 6, 2018 |
Baran Bey, "Bilindiği gibi Türkçede ikinci şahsa (You) Fransızca dilinde olduğu gibi tekil/çoğul olarak hitap ediliyor." demeniz ve sonrasında "alın" ve "alınız" ile biten cümleler örnek vermenizden, "alın"ı tekil olarak algıladığınız sonucuna varıyorum. Bunların ikisi de 2. çoğul şahsa yönelik emir kipidir. Tekil olan "al"dır.
Tercümedeki "yapın"ların "yapınız" şeklinde değiştirilmesi tamamen tercihe bağlı bir değişiklik, bunları kabul etme... See more Baran Bey, "Bilindiği gibi Türkçede ikinci şahsa (You) Fransızca dilinde olduğu gibi tekil/çoğul olarak hitap ediliyor." demeniz ve sonrasında "alın" ve "alınız" ile biten cümleler örnek vermenizden, "alın"ı tekil olarak algıladığınız sonucuna varıyorum. Bunların ikisi de 2. çoğul şahsa yönelik emir kipidir. Tekil olan "al"dır.
Tercümedeki "yapın"ların "yapınız" şeklinde değiştirilmesi tamamen tercihe bağlı bir değişiklik, bunları kabul etmek yahut reddetmek eşit derecede hakkımızdır. Bunun zorunlu bir değişiklik olduğunu ve metnin kalitesini yükselttiğini iddia etmeleri mümkün değil.
Şu sayfada "çokluk" kelimesini arattığınızda çıkan ilk cümleyi inceleyebilirsiniz (bağlantıyı buraya yapıştırdığımda bağlantı değişiyor, artıyı %2B ile değiştirerek doğru sayfaya yönlenebilirsiniz): http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts&kategori=verilst&kelime=emir+kipi&ayn=tam
Öte yandan, yakınımız olan insanlar haricinde dünyadaki herkes "siz"dir. Prospektüsler, kullanıcı kılavuzları şirketten bireye yönelik iletişim ve bilgilendirmelerdir. "Siz" haricinde bir hitap söz konusu olamaz. İstisnai durumlar elbette var ancak onlar gerçekten çok farklı bir noktadalar. Örneğin bir spor giyim markasının reklamında, ürün kutularının üzerinde "gücünü hisset, hedefine odaklan" gibi motive edici, 1. tekil şahısa yönelik emir kipi ifadeler olabilir. Bunda "ne oldu da senli benli olduk?" denecek bir durum yok tabii ki. Emir kipi ille de "emir" kavramının soğukluğunu taşımaz. Yukarıdaki bağlantıda yer alan ilk cümledeki "Fiilin yapılmasını dileyen veya emreden isteme kipi" tanımından da bunu anlayabiliyoruz.
[Edited at 2018-04-06 06:45 GMT] ▲ Collapse
| | | | Baran Keki
Türkiye
Local time: 15:03
Member
English to Turkish
TOPIC STARTER | Teşekkürler Güzide Hanım | Apr 6, 2018 |
Aydınlatıcı bilgileriniz için teşekkür ederim. Tekil/çoğul şahsı karıştırmışım Dediğiniz gibi cümleler 2. çoğul şahsa yönelik emir kipleri.
Elbette metinde sen/siz geçen yerleri "siz" olarak çevirdim (örn. "Sorunuz olması halinde doktorla konuşun" gibi).
Buraya kadar cevap veren kişilerden "yapınız", "ediniz" şeklindeki hitapların sadece bir "üslup" meselesi olduğu sonucunu çıkarı... See more Aydınlatıcı bilgileriniz için teşekkür ederim. Tekil/çoğul şahsı karıştırmışım Dediğiniz gibi cümleler 2. çoğul şahsa yönelik emir kipleri.
Elbette metinde sen/siz geçen yerleri "siz" olarak çevirdim (örn. "Sorunuz olması halinde doktorla konuşun" gibi).
Buraya kadar cevap veren kişilerden "yapınız", "ediniz" şeklindeki hitapların sadece bir "üslup" meselesi olduğu sonucunu çıkarıyorum. "Sorunuz olması halinde xxx'le konuşun" cümlesinin "Sorunuz olması halinde xxx'le konuşunuz" şeklinde çevrilmesinin daha doğru/münasip olduğu metin türleri var mıdır size göre? ▲ Collapse
| | | | | Soğuk nezaket | Apr 6, 2018 |
Baran Keki wrote:
Bu konu burada daha evvelden tartışıldımı bilmiyorum, açıkçası bu konuda etraflı bir Google araştırması da yapmış değilim. Fakat merak ediyorum. Bilindiği gibi Türkçede ikinci şahsa (You) Fransızca dilinde olduğu gibi tekil/çoğul olarak hitap ediliyor. Örnek olarak İngilizce dilinde yazılmış bir ilaç prospektüsünde
"Take your medication after meals" cümlesi 2 şekilde çevirilebiliyor:
a-İlacınızı yemeklerden sonra alınız.
b- İlacınızı yemeklerden sonra alın.
Benzer şekilde bir kullanma kılavuzunda "Open the box and remove ..." gibisinden bir cümle de aynı şekilde çevrilebiliyor.
Tahmin ediyorum bu konuda yazılı bir kanun yok ve bu tamamen tercümanın "tarzıyla" alakalı bir şey. Fakat benim tahminim bazı kontekstler de bu kullanım/çeviri konusunda "yazılı olmayan bir doğru/yanlışın" olduğu. Örneğin ilaç prospektüsü, kullanım kılavuzu vs. gibi (buyurucu olmayan) bir dizi komut içeren bir metnin ikinci çoğul şahısta çevrilmesi bana abes (ve hatta yanlış) geliyor. Ben şahsen şu ana kadar hukuki/özel yazışma gibi metinler haricinde "do this, do that" tarzı cümleleri ikinci çoğul şahıs kullanarak çevirmekten hep imtina ettim.
Bu konuda sizlerin fikrini merak ediyorum. Bu tamamen tarzla alakalı bir konumudur yoksa belli metinler/kontekstler zaruri olarak ikinci çoğul şahıs kullanmayı mı gerektirir ve eğer gerektirirse bu tür metinlere örnek olarak neler verebilirsiniz? İlaç kullanım talimatları, montaj talimatları vs gibi "a set of instructions" içeren belgeleri sizce hangi şahıs türünü kullanarak çevirmek daha doğru olur.
Teşekkürler
Yapınız, ediniz, gidiniz ifadeleri yanlış ifadeler.
Bunlar nereden çıkmışsa yanlış çıkmışlar
Fiil kökü + şahıs eki
Formül budur
Yani Yap + ın (emir kipi ikinci çoğul şahıs eki)
Ancak nereden çıkmışsa, muhtemelen dünyadaki soğuk savaş rüzgarları, bizlerde soğuk nezaket savaşları çıkartmış
Arz ederimli zamanlardan kalan bir saçmalık bu yani.
Eğer yapınız ediniz gidiniz oluyorsa, yapalımız, edelimiz, gidelimiz de olmalı.
Ancak formüle uymadığından, saçmalık ortaya çıkıyor.
Türkçede böyle bir şey yok yani.
Konuşma dilinde oluşturulmuş bir yapay soğuk nezaket bu.
Bunun da nedenini tetikleyen bence "n" harfidir.
İkinci tekil şahsın zaman ve kip çekimleri (emir kipi hariç) hep "n" ile biter ve çoğul ek bu "n" harfinden sonra eklenir
Geliyorsun - geliyorsunuz
Geleceksin - geleceksiniz
Geldin - geldiniz
Gelmişsin - gelmişsiniz
Gelirsin - gelirsiniz
Gelsen - gelseniz
Bu "n" harfi burada psikolojik olarak bir baskı kurmuş, insanlar da fiil kökü + şahıs eki + şahıs eki şeklinde ekleri çift eklemişler.
Kısaca söylemek istediğim bahsettiğiniz kullanımlar yoktur Türkçede.
Emir, talimat, yönerge kipinin ikinci tekli şahısta eki yoktur (fiil kökü kullanılır - yap, gel, git, uç gibi) ikinci çoğul şahıs eki de "in" ekidir (yapın, gelin, gidin gibi)
Çifte şahıs eki kural ihlalidir.
Saygılar,
M. Ali
[Edited at 2018-04-06 11:42 GMT]
| | | | Emin Arı
Türkiye
Local time: 15:03
English to Turkish
+ ...
| KISS (keep it simple stupid) kuralı | Apr 9, 2018 |
Ben de "yapın", "edin" veya "başvurun" şeklinde kullanıyorum. "Yapınız", "ediniz" gibi eklerin doğru olmadığını düşünüyorum. Örneğin, "yardım masasına başvurun" diyebilirsiniz, ama "yardım masasına başvurunuz" demek tuhaf kaçıyor. "Bay/Bayan" kelimesi gibi bana zorlama geliyor.
Ayrıca İngilizcede "please" kelimesi çok kullanılır. Her kullanıldığı yerde "please" kelimesini çevirmemek gerekir. Genel olarak, karşı tarafın yapmaya pek niyetli olmad�... See more Ben de "yapın", "edin" veya "başvurun" şeklinde kullanıyorum. "Yapınız", "ediniz" gibi eklerin doğru olmadığını düşünüyorum. Örneğin, "yardım masasına başvurun" diyebilirsiniz, ama "yardım masasına başvurunuz" demek tuhaf kaçıyor. "Bay/Bayan" kelimesi gibi bana zorlama geliyor.
Ayrıca İngilizcede "please" kelimesi çok kullanılır. Her kullanıldığı yerde "please" kelimesini çevirmemek gerekir. Genel olarak, karşı tarafın yapmaya pek niyetli olmadığı veya zorlama olan durumlarda "please" kelimesi çevrilmelidir; örneğin "please settle invoice amount". ▲ Collapse
| | |
|
|
|
Özgür Salman
Türkiye
Local time: 15:03
English to Turkish
+ ...
Moderator of this forum | giriksiz kibirlikler, inciltmilir | Apr 9, 2018 |
Kullanana "niye kullandın" demem ama biraz gereksiz ve zorlama bir kibarlık gayreti. "Ben" yerine "bendeniz", "kadın" yerine "bayan" demek gibi. Bir kullanma kılavuzunda "... yapın." ifadesi kaba olmadığı için yumuşatmaya gerek yoktur. Başka durumlarda kaba veya emir gibi anlaşılıyorsa başına "Lütfen" eklenebilir. Emin Bey'in sözünü ettiği "lütfen "konusu da önemli. Medya çevirilerinde aynı durum söz konusu. Meşhur "24" dizisinden örnek vereyim. Dizinin, bir bölümü... See more Kullanana "niye kullandın" demem ama biraz gereksiz ve zorlama bir kibarlık gayreti. "Ben" yerine "bendeniz", "kadın" yerine "bayan" demek gibi. Bir kullanma kılavuzunda "... yapın." ifadesi kaba olmadığı için yumuşatmaya gerek yoktur. Başka durumlarda kaba veya emir gibi anlaşılıyorsa başına "Lütfen" eklenebilir. Emin Bey'in sözünü ettiği "lütfen "konusu da önemli. Medya çevirilerinde aynı durum söz konusu. Meşhur "24" dizisinden örnek vereyim. Dizinin, bir bölümünde kafa kesmişliği bile olan ve oldukça sert yöntemler uygulamasıyla tanınan ana karakteri, çatışma esnasında bile sürekli "lütfen" derdi. "Şarjörüm bitti, bana bir şarjör atar mısın lütfen? Teşekkür ederim." "Burada sıkıştık. Lütfen takviye ekip yollar mısın? Teşekkürler." "Adamın kafasını keseceğim. Testereyi uzatabilir misin lütfen? Çok teşekkür ederim." Bu "lütfen"lerin de hepsini çevirmek doğru bir yaklaşım olmaz.
Ali Bey'in bahsettiği gibi, eklerle ilgili yanlış anlamalar olabiliyor bazen. "Allah aşkınıza." sözü gibi. Vatandaş, "N"yi iyelik eki zannedip kibarlık veya çoğul hitap olsun diye basıyor "Z"yi sonuna, çıkıyor ortaya bir garabet.
Bu arada, sık sık "bendeniz" diye konuşanlar da bu kelimenin Farsça "bende" kelimesinden geldiğini ve anlamını bilseler bunu kullanırlar mıydı bilinmez.
[Değişiklik saati 2018-04-09 18:12 GMT] ▲ Collapse
| | | | To report site rules violations or get help, contact a site moderator: You can also contact site staff by submitting a support request » İkinci tekil/çoğul şahıs kullanımı/çevirisi No recent translation news about Türkiye. |
| Anycount & Translation Office 3000 | Translation Office 3000
Translation Office 3000 is an advanced accounting tool for freelance translators and small agencies. TO3000 easily and seamlessly integrates with the business life of professional freelance translators.
More info » |
| | Trados Business Manager Lite | Create customer quotes and invoices from within Trados Studio
Trados Business Manager Lite helps to simplify and speed up some of the daily tasks, such as invoicing and reporting, associated with running your freelance translation business.
More info » |
|
| | | | X Sign in to your ProZ.com account... | | | | | |
Login to reply/comment 
Translation news in Türkiye
