Bart B. Van Bockstaele wrote:
Op
http://en.wikipedia.org/wiki/Compact_disc staat de volgende leuke vermelding.
For drives installed in computers, all current CD-ROM and DVD-ROM drives can read and write CD-R and CD-RW discs.
Voor wie in het vak zit en enigszins begrijpt waar ROM (Read Only Memory) voor staat, is het duidelijk: dit is klinkklare onzin, en zelfs de gemiddelde verkoper in de elektronicazaak die het verschil niet kent tussen pakweg DVD-RW en DVD-RAM zal dat wel weten.
Mijn aandacht werd er echter op gevestigd doordat een collega-vertaler mijn verklaring verwierp en de Wikipedia onzin voor waar aannam, omdat het "beter paste".
Ik heb medelijden met de lezers van de tekst in kwestie maar verder kan ik er ook niets aan verhelpen.
Tegelijk is het echter een waarschuwing dat vertalen meer is dan leuke zinnetjes verzinnen die wel "passen" in de context. Een vertaler moet ook begrijpen wat er staat.
Ik weet niet of je om een antwoord vraagt, maar ik wil toch even reageren. Met Internet kan je alles bewijzen, maar ook het tegengestelde. Dat komt regelmatig tot uiting in de antwoorden op de terminologievragen. Het feit dat een bepaald woord "op Internet gebruikt wordt" en dus blijkbaar in een bepaalde taal "bestaat", betekent natuurlijk niet dat dit in een bepaald geval de juiste of de beste vertaling is. Onlangs heb ik zeer zitten te twijfelen tussen "handsfree" en "handenvrij". Dan ga je zoeken: handsfree=> komt 13.702 keer voor, "handenvrij"=> 1.591. Dan kies je voor "handsfree", en waarschijnlijk op verkeerde gronden, want je kan natuurlijk beter Nederlands gebruiken, en verder staat het in de Microsoft glossaries ook zo.
Er zijn twee kanten aan de zaak. Internet kan reuze nuttig zijn om op een bepaald spoor te komen, maar je moet als vertaler natuurlijk alles checken en nog eens checken voor je wat op papier zet, en er dan nog eens een nachtje over slapen. Zo heb ik dat tenminste op de vertalersschool geleerd. Dan neem je op een gegeven ogenblik de verantwoordelijkheid en stuur je de vertaling terug. Voor de fase "onderzoek naar terminologie" is Internet dus onmisbaar, maar naast de encyclopedie en alle andere mogelijke informatie, en niet in plaats van. Nu van de kant van de vertaling bezien: alleen degene die de héle tekst in handen heeft kan nagaan of een vertaling overeenkomt met het origineel. Dat is zijn verantwoordelijkheid. Misschien is dat de reden waarom we bij de kudoz-vragen regelmatig misgrijpen: we hebben de rest van de tekst niet. Maar goed, een vertaling komt of wél of niet overeen, een argument als "dat staat aardig in de tekst" is in eerste instantie natuurlijk niet echt een objectief criterium. Maar je gaat op het eind natuurlijk altijd door een fase waarin je de stijl controleert, en dan moet het toch goed lopen. Je loopt dan het risico een verkeerde keuze te maken, en soms zie je een fout gewoon niet, de zgn. "blinde vlek". Waarschijnlijk is het verder ook zo dat vertalers zich minder, in vergelijking met journalisten dan, in het onderwerp verdiepen voordat ze een letter op papier zetten en verder hebben we allemaal wel eens de neiging om fouten of slecht geschreven bronteksten wegens gebrek aan tijd of interesse te laten zitten. Het hangt er maar net van af voor wie je werkt.
[Edited at 2004-04-05 07:34]
Login to reply/comment 
